رابطۀ تحولات سیاسی و اجتماعی سالهای 1320 تا 1332 با هنر نوگرای ایران، موضوع نوشتار پیش رو است. پس از کنارهگیری رضاشاه، سیاستهای فرهنگی از یک سو بر پایۀ ملیگرایی بود که از آغاز تاجگذاری پهلوی اول برنامهریزی شد؛ و از سوی دیگر متأثر از جهانبینی مارکسیستی-لنینیستی حزب توده. در اواخر دهۀ بیست نوع دیگری از ملیگرایی متأثر از بحران نفت و دمکراسی ظهور یافت که به عنوان ملیگرایی لیبرال شناخته میشود. آنچه که مسئلۀ نوشتار پیش رو است، عدم توجه کافی به رابطۀ میان نهضت ملی و آثار و گروههای هنری است که موضوع و فلسفۀ تأسیس آنها در پیوند با آرمانهای نهضت ملی ایران باشد؛ در این پژوهش با بررسی نماد خروس و تکیه بر انجمن هنری خروس جنگی و گالری آپادانا، که همزمان با تأسیس نهضت ملی اعلام موجویت کردند، کوشش میشود تا این خلاء به بحث گذاشته شود؛ لذا پرسش تحقیق این است که چگونه اهداف نهضت ملی در فضای حاکم بر آن دوره در آثار و انجمنهای هنری نمود پیدا میکند؟ هدف پژوهش پیش رو تمرکز بر روی این وجه تاریخیِ فرهنگ ایران معاصر است و نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که تقارن تاریخی تأسیس خروس جنگی و جبهۀ ملی یک تصادف تاریخی نیست و گروههای هنری در همین دوران، با تأثیر از تحولات بنیادین اجتماعی-سیاسی، به منصۀ ظهور رسیدند؛ انجمن خروس جنگی و گالری آپادانا به عنوان جنبشهای پیشگام، در پی ایجاد هنرِ ملی، همسو با هویت و فرهنگ ایرانی بودند و همزمانی نهضت ملی شدن نفت و گفتمان آن، بر شکل گیری این فرایند موثر بوده است. به عبارت دیگر، نوعی رابطۀ در هم تنیدۀ سیاسی-فرهنگی جامعه را به سمت و سویی برد تا هنرمند نیز به فراخور دانش، موقعیت اجتماعی و نگرش زیباشناسانۀ خود به تحولات پاسخ دهد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای انجام گرفته است.
Fahimifar A, Eskandari R. The Study of Relationship Between the Discourse of Nationalism and the Artistic Movement of Khorous Jangi and Apadana Gallery; Based on the Study of the Symbol of Rooster. کیمیای هنر 2024; 13 (50) :123-137 URL: http://kimiahonar.ir/article-1-2188-fa.html
فهیمیفر علیاصغر، اسکندری رسول. بررسی رابطهٔ گفتمان ملیگرایی و انجمن هنری «خروس جنگی» و گالری آپادانا؛ مطالعهٔ موردی «نماد خروس». کیمیای هنر. 1403; 13 (50) :123-137