از رویکردهای نظری مهم معاصر که میتوان با آن آثار هنری را مورد تحلیل قرار داد آراء و اقوال ژاک لکان (۱۹۰۱-۱۹۸۰) روانکاو پساساختارگرای فرانسوی است. او با کنار هم نشاندن روانکاوی، فلسفه، زبانشناسی و انسانشناسی جهانِ ذهنِ سوژه انسانی را در مجموعهای از روابط درهمتنیده و گسترده فرهنگی و اجتماعی تحلیل میکند. این مقاله قصد دارد تا با خوانشی لکانی، نقاشیهای عکسبنیادِ گرهارد ریشتر را، به عنوان مجموعهای منحصربهفرد در هنرمعاصر از منظر نقد روانکاوانه به قدر وسع نگاه کند و بدین پرسش پاسخ دهد که بین «حقیقت» و «مجاز» در نقاشی ریشتر و روانکاوی لکانی چه نسبتی است؟ و نیز، چگونه مقولات ومفاهیم روانکاوی لکانی در نقد نقاشی ریشتر کارگر میافتد؟ روش مورد استفاده توصیفی- تطبیقی است و حسب داده ها و اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانهای، اینترنتی، بر اساس مشاهده آثارهنری ریشتر و تجزیه و تحلیل آنها با رویکرد روانکاوانهی لکان است. مقاله حاضر، در صدد است نشان دهد که آیا میتوان با مفاهیم لکانی نقبی به فهم و تفسیر آثار نقاشی ریشتر زد؟ درنهایت نتیجه چنین خواهد بود که حقیقت قطعی و نهایی در میان نیست و واقعیت حسب مقولات لکانی بواسطه دستگاه چشم و سازمانیافته مطابق با تجربیات گذشته، فقدان و میلِ سوژه درک میشود. لذا تمام نقاط مرجع ما، هر چیزی که ما درباره آن صحبت میکنیم و هر روشی که از طریق آن عمل میکنیم، جمله آنها نه حقیقت مطلق که کلیشه هستند.
Esmaeili N, Moradkhani A. The Dialectic of Truth and Appearance in Lacan’s Reading of Gerhard Richter’s Overpainted-from-photographs. کیمیای هنر 2020; 9 (36) :63-74 URL: http://kimiahonar.ir/article-1-1799-fa.html
اسماعیلی نسرین، مرادخانی علی. دیالکتیک «حقیقت » و «مجاز » در خوانشی لکانی از نقاشیهای عکس-بنیادِ گرهارد ریشتر. کیمیای هنر. 1399; 9 (36) :63-74