[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
درباره پژوهشکده هنر::
مقالات در دست انتشار::
::
ISSN: ۲۲۵۱-۸۶۳۰
 e-ISSN: ۲۲۵۱-۹۹۷۱
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 12، شماره 47 - ( تابستان 1402 ) ::
جلد 12 شماره 47 صفحات 75-57 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل ارتباط الگوی قابی به مثابه شکل برونه در تعامل با مادۀ بیان در هنر زندیه
سمانه کاکاوند*
چکیده:   (766 مشاهده)
طرح قابی یا لوزی بندی از الگوهای تکرارشونده در هنر نیمهٔ دوم سدهٔ دوازدهم هجری قمری است. الگوی یادشده بر بستر مواد بیانی گوناگونی از عصر زندیه پدیدار شده است. به دیگر سخن طرح قابی، الگویی رایج در آثار هنری زندیه است که بهتناسب مادهٔ بیان یا فرم پذیرندهٔ آن بهنحوی خاص و متناسب بروز یافته است. طرح قابی با فرض دولایهٔ شبکهای و تزئینات میانی در آثار گوناگون هنری با وجود شباهت نسبی، جلوههای متفاوتی داشته است. از این گذرگاه پرسش این است که تکرارشوندگی طرح قابی در تعامل با مواد بیانی متنوع و متعدد در عصر زندیه چگونه قابل تبیین است؟ هدف شناخت طیف متنوع الگوی «قابی» بهمثابه نرمنشانه متناسب با مادهٔ بیان یا سختنشانهها در قالب آثار هنری گوناگون عصر زندیه است. پژوهش از انواع تحقیقات کیفی است و براساس هدف، در دستهٔ تحقیقات بنیادی میگنجد. روش تحقیق نیز توصیفی - تحلیلی است و دادههای گردآوریشده حاصل مطالعات کتابخانهای و مشاهدات دیداری آثار موزهای عصر زند و دربردارندهٔ طرح قابی است که بر بستر نشانه-معناشناسی سامان یافتهاند. نمونهها بهصورت هدفمند و با شرط دارایی الگوی قابی انتخاب شدهاند. نتیجه اینکه شکلگیری جسمانهٔ ثابت طرح قابی بر مواد بیانی مختلف همچون شیشه، بافته، آثار لاکی و گچ به اقتضای تنوع جسم، نمودهای متعددی دارد. طرح بندی لوزی بر بافتههای سنتی عصر زندیه، خاصه موارد دستگاهی، با تزئینات و جزئیات بیشتری پدیدار میشود و در آثار لاکی ساده و بیشتر لایهٔ شباک مشخص است. بهطورکلی شکل برونه (طرح بندی لوزی) و مواد بیانی در تعامل با یکدیگر کامل شدهاند.
واژه‌های کلیدی: هنر زندیه، طرح قابی، نظریهٔ نشانه ـ معناشناسی، مادهٔ بیان، شکل برونه
متن کامل [PDF 1524 kb]   (336 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1402/1/16 | پذیرش: 1402/5/9
فهرست منابع
1. احمدی، بابک (1393). از نشانه‌های تصویری تا متن: به‌سوی نشانه‌شناسی ارتباط دیداری. (چاپ چهاردهم)، تهران: مرکز.
2. اسکارچیا، جیان روبرتو (1390). تاریخ هنر ایران (10)؛ هنر صفوی، زند و قاجار. (چاپ سوم). ترجمه: یعقوب آژند، تهران: مولا.
3. اولیویه، گیوم آنتوان (1371). تاریخ اجتماعی-اقتصادی ایران در دوران آغازین عصر قاجاریه [سفرنامه اولیویه]. (چاپ اول). تصحیح و حواشی غلامرضا ورهرام، ترجمه: محمدطاهر قاجار، تهران: اطلاعات.
4. رنجبر، محمدعلی؛ صفی‌پور، علی‌اکبر (1389). فرهنگ‌سرای زندی. در مجموعه مقالات کنگرهٔ بزرگ زندیه (جلد دوم)، شیراز: بنیاد فارس‌شناسی، 781-802.
5. خاتمی، محمود (1387). پدیدارشناسی هنر. (چاپ اول). تهران: فرهنگستان هنر.
6. حصوری، علی (1385). مبانی طراحی سنتی. (چاپ دوم). تهران: چشمه.
7. دآلوا، آن (1394). روش‌ها و نظریه‌های تاریخ هنر. (چاپ اول). ترجمه: آناهیتا مقبلی و سعید حسینی. تهران: فخراکیا.
8. داوودی مقدم، فریده (1392). تحلیل نشانه-معناشناختی شعر «آرش کمانگیر» و «عقاب»: تحول کارکرد تقابلی زبان به فرایند تنشی. جستارهای زبانی (پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی)، 4(1):124-105.
9. رجبی، پرویز (1352). کریم‌خان زند و زمان او. تهران: امیرکبیر.
10. رید، هربرت (1381). معنی هنر. مترجم: نجف دریابندری، تهران: شرکت انتشارت علمی و فرهنگی.
11. شعیری، حمیدرضا؛ وفایی، ترانه (1388). راهی به نشانه‌معناشناسی سیال. (چاپ اول). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
12. شعیری، حمیدرضا (1391). نشانه‌معناشناسی دیداری: نظریه‌ها و کاربردها. (چاپ اول). تهران: سخن.
13. عدلو، سمیرا (1400). سیر تحول هنر: دوران زندیه و قاجاریه. (چاپ اول). تهران: فرهیختگان دانشگاه.
14. فرانکلین، ویلیام (1358). مشاهدات سفر از بنگال به ایران. ترجمه: محسن جاویدان. (چاپ اول). تهران: دانشگاه تهران.
15. قهرمانی، مریم (1393). ترجمه و تحلیل انتقادی گفتمان رویکرد نشانه‌شناختی. (ویراست دوم). تهران: نشر علم.
16. موسوی نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق (1390). تاریخ گیتی گشا در تاریخ زندیه. (چاپ پنجم). مقدمه و تصحیح: سعید نفیسی، تهران: اقبال.
17. نصر، طاهره (1387). جُستاری در شهرسازی و معماری زندیه. (چاپ اول). شیراز: نوید شیراز.
18. نصیری، محمدجواد (1389). افسانه جاویدان فرش ایران. (چاپ اول). تهران: فرهنگ‌سرای میردشتی.
19. نیبور، کارستن (1354). سفرنامه نیبور. تصحیح پرویز رجبی. تهران: توکا.
20. والکر، جان اِ. ؛ چاپلین، سارا (1385). فرهنگ تصویری: مبانی و مفاهیم. (چاپ اول). ترجمه: حمید گرشاسبی و سعید خاموش، تهران: ادارهٔ کل پژوهش‌های سیما.
21. وکیلی، ابوالفضل (1382). شناخت طرح‌ها و نقشه‌های فرش ایران و جهان. تهران: نقش هستی.
22. هنفلینگ، اُسوالد (1392). چیستی هنر. (چاپ هفتم). مترجم: علی رامین، تهران: هرمس.
23. یساولی، جواد (1379). قالی‌ها و قالیچه‌های ایران. (چاپ سوم). تهران: انتشارات یساولی.
24. URL1: http://www.getcoloringpages.com/ (Access date:2022/07/15).
25. URL2: https://a5.typepad.com/6a017ee66ba427970d01a73dd41bbd970d-pi/(Access date:2022/07/19).
26. URL3: http://britishlibrary.typepad.co.uk/(Access Date: 2022/07/23).
27. URL4: https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/(Access date:2022/07/15).
28. URL5: https://www.metmuseum.org/art/collection/search/452850/(Access Date:2022/06/28).
29. URL6: https://collections.vam.ac.uk/item/O85318/mirror-case-muhammad-sadiq/(Access Date:2022/06/28).
30. URL7: https://collections.vam.ac.uk/item/O114658/mirror-case-of-unknown/(Access Date:2022/06/25).
31. URL8: https://collections.vam.ac.uk/item/O321900/mirror-case/?carousel-image=2017JV3184 /(Access date:2022/07/15).
32. URL9: http://collectins.vam.ac.uk/(Access date:2022/07/15).
33. URL10: http://collectins.vam.ac.uk/(Access date:2022/07/15).
34. URL11: http://collectins.vam.ac.uk/(Access date:2022/07/15).
35. URL12: https://www.hermitagemuseum.org/wps/wcm/connect/ Access date:2022/07/23).
36. URL13: https://www.hermitagemuseum.org/wps/wcm/connect/( Access date:2022/07/23).)
37. URL14: https://collections.vam.ac.uk/item/O361949/purse-unknown/(Access date:2022/07/15).
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Kakavand S. The Relationship between the Qābi Design and the Medium in the Art of Zand Iran. کیمیای هنر 2023; 12 (47) :57-75
URL: http://kimiahonar.ir/article-1-2252-fa.html

کاکاوند سمانه. تحلیل ارتباط الگوی قابی به مثابه شکل برونه در تعامل با مادۀ بیان در هنر زندیه. کیمیای هنر. 1402; 12 (47) :57-75

URL: http://kimiahonar.ir/article-1-2252-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 47 - ( تابستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
Kimiya-ye-Honar
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 38 queries by YEKTAWEB 4660