|
رویکرد «از آنِ خودسازی هنری» در منتخبی از نمونه‌های تصویری قالی دستباف ایران
|
محمد افروغ*   |
|
|
|
چکیده: (97 مشاهده) |
«ازآن خودسازی» رویکردی نو در هنر عصر پسامدرن است که با نگاه به آثار گذشته و استفادۀ آگاهانه از آنها به میزان دلخواه و در راستای خلق مفهومی نو و بیان ایده‌ای تازه بدون قصد فریب مخاطب، صورت می‌گیرد. ازآن خودسازی به‌واقع استفاده از آثار دیگران یا دخل و تصرف درآنها به صورت تغییر، افزودن و یا کاستن از عناصر و ترکیب‌بندی آنها به قصد آفرینش اثری جدید است. این رویکرد در هنرهای بومی نظیر قالی دستباف به‌صورت محدودتر و متفاوت‌تر و صرفاً در برخی قالی‌های تصویری، اتفاق می‌افتد؛ اگرچه امروزه صرفاً در «تابلوبافی» نمودار است. از این رهگذر، پرسش اصلی این پژوهش این است که رویکرد ازآن خودسازی در قالیبافی چگونه اتفاق می‌افتد و ویژگی‌های آن کدام است؟ همچنین تبیین رویکرد ازآن خودسازی در این هنر بومی و تحلیل و بررسی ابعاد و سازوکارهای موجود درآن، هدف این پژوهش است. خلاصه یافته‌های این پژوهش چنین است: هنرمند، در این هنر بومی، طراح (برای قالی شهری‌باف) و بافنده (برای قالی روستایی و عشایری) نه به قصد خلق مفهومی جدید، بلکه از سر ذوق و صرفاً بازنمایی یا تجلیل از شخصیت مشاهیر، اثری را خلق می‌کند. دراین رویکرد، اقتباس از آثار متنوع (نقاشی، عکاسی، معماری، مجسمه‌سازی، کاشی‌کاری، نقش‌برجسته‌ها، نگارگری، طبیعت و عناصر آن)، رخ می‌نماید. بیشترین موضوعات ازآن خودسازی در قالی، درارتباط با چهره‌ها و شمایل‌های شخصیت‌های اسطوره‌ای، سیاسی، دینی، فرهنگی، علمی، طبیعت و عناصر آن بناها و آثار تاریخی است. همچنین پدیدۀ امروزی تابلوبافی، نمودی از رویکرد ازآن خودسازی در نظام بافندگی است که به صورت تکثیر و کپی دقیق و یکسان با رویکرد ازآن خودسازی در آثار تجسمی به‌ویژه نقاشی می‌باشد. این پژوهش از نوع کیفی و توسع‌های و روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی و شیوۀ گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای می‌باشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ازآن خودسازی، قالی، جعل، اصالت، کپی |
|
|
متن کامل [PDF 1155 kb]
(55 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1402/2/20 | پذیرش: 1402/9/28
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
