[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
درباره پژوهشکده هنر::
مقالات در دست انتشار::
::
ISSN: ۲۲۵۱-۸۶۳۰
 e-ISSN: ۲۲۵۱-۹۹۷۱
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 10، شماره 38 - ( بهار 1400 ) ::
جلد 10 شماره 38 صفحات 86-71 برگشت به فهرست نسخه ها
مطالعهٔ تطبیقی قالی ایرانی در سفرنامهٔ سیاحان خارجی دوران صفوی و قاجار با رویکرد شرق‌شناسی
علیرضا مرادی ، سحر دیانتی*
چکیده:   (3220 مشاهده)
سفرنامه‌‌ها، روایتِ سیاحان از ویژگیهای گوناگونِ سرزمینهای میزبان است. توصیف جوامع مقصد عموماً از زاویه دیدِ سیاح و با تکیه بر پس زمینهها، پیشینهها و  برخی کلیشههای ذهنی صورت میگیرد. توجه به قالی ایرانی در سفرنامههای سیاحان غربی، همواره با نوعی قضاوت در باره کاربردها و کیفیتِ آن همراه بوده است. تاکنون بررسی معینی درباره این که ریشه چنین داوریهایی چیست  و چنین توصیفهایی چگونه باید فهمیده شوند، صورت نگرفته است. مسئله اصلی بررسی حاضر، شناختِ این دیدگاهها در مواجهه با قالی ایرانی طی دوران صفویه و قاجار است. هدف این مقاله علاوه بر فهمِ دیدگاههای حاکم بر سفرنامهها در دو دوره صفویه و قاجاریه پیرامون قالی ایرانی، تبیین منطق و نگرشِ حاکم بر آنهاست. پژوهشِ حاضر با روش توصیفی-تطبیقی و رویکرد شرقشناسی ادوارد سعید، انجام و برای تحلیل دادهها از روش کلایزی استفاده شده است. نتایجِ بررسی نشان داد که توصیفِ قالی ایرانی در سفرنامههای دوره صفویه آمیخته با «حفظ منافع گیرنده»، «حقارت شرق»، «جدا کردن راه خود از شرق» و «معادلسازی» همراه بوده است. توصیف قالی ایران در سفرنامههای دوره قاجار علاوه بر مولفه‌‌های ذکر شده با «برتری مغرب»، «کلیشهسازی»، و «حقایق فرضی» آمیخته است. بر اساس نتایج این تحقیق، تعامل کمِ سیاح با عامه مردم، دلیلِ عدم وجود مؤلفه «برتری مغرب» در سفرنامههای دوره صفویه است همچنین، برتر دانستن قالیهای صفویه در دوره قاجار از دیدگاه سیاحِ عصر قاجار، و در نتیجه برساخت نوعی معینی تاریخ، به ترتیب منجر به شکلگیری مولفههای «حقایق فرضی» و «کلیشهسازی» شده است.
واژه‌های کلیدی: شرق‌شناسی، سفرنامه، قالی ایرانی، کلایزی، صفویه، قاجاریه
متن کامل [PDF 414 kb]   (1140 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1399/5/20 | پذیرش: 1399/9/8
فهرست منابع
1. اِسماعیلی مهرا، حمید؛ بیگدلی، علی؛ ادریسی، مهری. (1396)، بررسی اخلاق اجتماعی ایرانیان در سفرنامه‌های اروپایی (سفرنامه‌های دوره صفویه و قاجار)، تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، ش29، 71-92.
2. آقابیگی، فرامرز. (1392)، «پوشاک زنان کرد ایران در سفرنامه‌های دوره صفوی تا پایان پهلوی»، مجله‌ مطالعات ایرانی، سال 12 ش22، 1-19.
3. اِنصاف‌پور، غلامرضا. (1363)، ایران و ایرانی به تحقیق در صد سفرنامه خارجی، تهران: کتاب‌فروشی زوّار.
4. آنه،کلود. (1370)، گل‌های سرخ اصفهان ایران با اتومبیل، ترجمه فضل‌الله جلوه، تهران: نشر روایت.
5. اَولئاریوس، آدام. (1363)، سفرنامه اولئاریوس، ترجمه احمد بهپور، تهران: سازمان انتشاراتی و فرهنگی ابتکار.
6. بارنز، الکس. (1373)، سفرنامه بارنز، ترجمه‌ حسن سلطانی‌فر، مشهد: 1373.
7. پولاک، یاکوب ادوارد. (1361)، سفرنامه پولاک ایران و ایرانیان، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
8. تاورنیه، ژان باپتیست. (1336)، سفرنامه تاورنیه. ترجمه ابوتراب نوری. تهران: انتشارات کتابخانه سنائی.
9. تائبی، زهرا؛ حیدری، فاطمه. (1394). «بررسی گفتمان پسااستعماری و نمودهای آن در ترجمه سفرنامه یکسال در میان ایرانیان». مطالعات زبان و ترجمه، ش20، 53-74.
10. جمیلی کهنه‌شهری، فاطمه؛ نادی، زینب. (1390)، «دوسوگرایی جامعه‌شناختی در دوران ناصرالدین شاه قاجار از منظر سفرنامه «ایران و قضیه ایران» لرد کرزن با رویکرد شرق‌شناسی». دو فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ نگری و تاریخ نگاری دانشگاه الزهرا، سال 21، دوره جدید ش8، 1-36.
11. حشمتی رضوی، فضل‌الله. (1387)، تاریخ فرش سیر تحول و تطور فرش‌بافی ایران. تهران: سازمان سمت.
12. دارا، جلیل؛ بابامیرساطحی، محمد. (1397)، «ویژگی‌های شرق‌شناسانه نگاه لرد کرزن به ایران»، فصلنامه مطالعات ملی، ش76، 85-104.
13. دالمانی، هانری رنه. (1335)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری. ترجمه علی‌محمد فره‌وشی، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر.
14. دروویل، گاسپار. ( 1389)، سفرنامه دروویل، ترجمه جواد محیی، تهران: نیک فرجام.
15. دلاواله، پیترو. (1348)، سفرنامه پیترو دلاواله قسمت مربوط به ایران، ترجمه دکتر شعاع‌الدین شفا، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب تهران.
16. دنیاری، سکینه. (1394)، «وضعیت اجتماعی زنان در دوره صفوی با تکیه بر دیدگاه سفرنامه‌نویسان»، فصلنامه جندی‌شاپور، دانشگاه شهید چمران، س1، ش3، 23-39.
17. دومرگان، ژاک. (1338)، هیئت علمی فرانسه در ایران، ترجمه کاظم ودیعی، تبریز: چهر.
18. دیولافوا، ژان. (1371)، ایران کلده و شوش، ترجمه‌ علی‌محمد فره‌وشی، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
19. رضایی‌نیا، امیر؛ شوکتی‌مقرب، سمیه. (1395)، «تحلیل کیفیت بازنمایی مقام سلطنت در گفتمان سفرنامه‌نویسی عصر صفویه»، فصلنامه علمی-پژوهشی تاریخ اسلام، س17، ش3، 121-152
20. رمضان نرگسی، رضا. (1390)، «بررسی انتقادی شش سفرنامه مهم اروپایی دوره صفوی»، سال20 ش170، 119-138.
21. زند، زاگرس.(1389)، «بررسی تطبیقی پژوهش‌های ایران شناسی غربی و شرق‌شناسی (با تکیه بر بازنمایی فرهنگ مردم ایران در سفرنامه‌های اروپاییان در دوره قاجار)»، فصلنامه مطالعات ملی، سال 11، ش42، 153-182.
22. زینی‌وند، تورج؛ امیری، پروین. (1396)، «تصویرشناسی فرهنگی ایرانیان در آیینه سفرنامه پولاک»، تحقیقات فرهنگی ایران، شماره 40، 23- 39. [DOI:10.22631/jicr.2018.1272.2032]
23. سایکس، سرپرسی. (1336)، ده هزار میل در ایران، ترجمه حسین سعادت نوری، تهران: ابن‌سینا.
24. سرنا، کارلا. (1362). آدم‌ها و آیین‌ها در ایران سفرنامه مادام کارلا سرنا، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران: کتاب‌فروشی زوّار.
25. سعید، ادوارد. (1395)، شرق‌شناسی، ترجمه دکتر عبدالرحیم گواهی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
26. سموعی، زهرا. (1393)، «نگاهی به لباس اندرونی زنان در سفرنامه سیاحان عصر قاجار»، فصلنامه تاریخ نو، سال4 ش7، 103-120.
27. سیوری، راجر. (1372)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: نشر مرکز.
28. شاردن، ژان. (1336)، سیاحتنامه شاردن (ج 4). ترجمه محمدعباسی، تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر.
29. شرلی، رابرت؛ شرلی، آنتونی. (1357)، سفرنامه برادران شرلی، ترجمه آوانس، تهران: منوچهری.
30. شیبانی، ژن رز فرانسواز. (1384)، سفر اروپاییان به ایران، ترجمه سید ضیاءالدین دهشیری، تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.
31. فریز، جیمز بیلی. ( 1364)، سفر زمستانی، ترجمه منوچهر امیری، تهران: توس.
32. فووریه، ژوانس. (1385)، سه سال در دربار ایران، ترجمه عباس اقبال، تهران: علم.
33. فیگوئروآ، دن گارسیا. (1363)، سفرنامه دن گارسیا دسیلوا فیگوئروآ، ترجمه‌ غلام‌رضا سمیعی، تهران: نشر نو.
34. کرزن، جرج. (1349)، ایران و قضیه ایران. ترجمه غ. وحید مازندرانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
35. کروزینسکی، یوداش تادیوش. ( 1363)، سفرنامه کروزینسکی، ترجمه عبدالرزاق دنبلی، تهران: توس.
36. کمپفر، انگلبرت. ( 1363)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.
37. گوبینو، ژوزف آرتور. (1383)، سه سال در آسیا، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: قطره.
38. مکنزی، چارلز فرانسیس. (1359)، سفرنامه شمال، ترجمه منصوره اتحادیه، تهران: نشر گستره.
39. منصوربخت، قباد؛ حسینی، معصومه. (1394)، «آداب ازدواج ایرانیان در دوره قاجار از منظر سفرنامه‌ها». خردنامه، ش15، 117-141.
40. مهرآبادی، میترا. (1379)، زن ایرانی به روایت سفرنامه‌نویسان فرنگی، چ1، تهران: انتشارات آفرینش- نشر روزگار.
41. موریه، جیمز. (1386)، سفرنامه جیمز موریه سفر یکم، ترجمه ابوالقاسم سری، چ1، تهران: انتشارات توس.
42. میرزایی، حسین؛ رحمانی، جبار. (1387)، «فرهنگ و شخصیت ایرانیان در سفرنامه‌های خارجی»، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، س1، ش 3، 55- 77.
43. نساج، حمید. (1391)، «مؤلفه‌های قوام‌بخش شرق‌شناسی در اندیشه ادوارد سعید»، مجله دانش سیاسی و بین‌الملل، سال 1 ش2، 129- 145.
44. ویلسن، آرنلد. (1347)، سفرنامه ویلسن، ترجمه حسین سعادت نوری، تهران: وحید.
45. Morrow, R. Rodriguez, A. and king, N. (2015). Collaizzi's Phenomenological Method. The Psychologist, 28(8), 643-644.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Moradi A, Dianati S. A Comparative Study of Iranian Carpets in the Travelogues of Foreign Tourists of the Safavid and Qajar Periods with an Orientalist Approach. کیمیای هنر 2021; 10 (38) :71-86
URL: http://kimiahonar.ir/article-1-1874-fa.html

مرادی علیرضا، دیانتی سحر. مطالعهٔ تطبیقی قالی ایرانی در سفرنامهٔ سیاحان خارجی دوران صفوی و قاجار با رویکرد شرق‌شناسی. کیمیای هنر. 1400; 10 (38) :71-86

URL: http://kimiahonar.ir/article-1-1874-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 38 - ( بهار 1400 ) برگشت به فهرست نسخه ها
Kimiya-ye-Honar
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 38 queries by YEKTAWEB 4645