مطالعه تصویر مریخ- بهرام در دوره اسلامی مؤید همسانی‌های صوری و موضوعیبا تصاویر صورت فلکیِ برساووش و پرسئوس است. هر سه تصویر نمایانگر مردی با شمشیری آخته و سری بریده در دست است. مشابهت این سه تصویر، موجد این پرسش است که رابطه تقدم و تأخری آن‌ها چگونه است؟ به عبارتی کدام نگاره الگوی تصویری بازنمایی‌های بعدی بوده است؟ پژوهشِ حاضر با کاربست رویکرد استحاله آیکونوگرافیک، نایل به کشف این رابطه شد، بدین معنی که مقارن دوران میانه نوعی تماس فرهنگی میان نگاره‌های اسلامی و غربی از مجرای متون نجومی رخ داده است. از این طریق جریان مداومی از استحاله آیکونوگرافیک قابل شناسایی است؛ نخست استحاله کلیِ چارچوب اسطوره‌ای به چارچوب نجومی، سپس استحاله جزئیِ نقش‌مایه‌ها و مضامین از صورت فلکی برساووش در بازنمایی مریخ-بهرام در نگارگری اسلامی. بدین‌ترتیب، شبکه‌ای درهم‌تنیده از استحاله‌ها به میانجیِ متون و نقشمایههای نجومی، در نقاشی دوره اسلامی قابل‌مشاهده و بازشناسی است.
Amiri A, Abdi N, Saber Z. Study of Iconographic Transformation of Pictorial Sample in Images of Merrkh- Bahram in Islamic Era. کیمیای هنر 2020; 9 (34) :7-22 URL: http://kimiahonar.ir/article-1-1767-fa.html
