شاهنامه فردوسی یکی از بزرگترین سروده‌های حماسی جهان است. ارزش‌های برجسته این منظومه، از دید نگارگران دوره‌های مختلف پنهان نمانده و به ترسیم نگاره‌های بسیاری از داستان‌های شاهنامه پرداخته‌اند. رزم رستم و سهراب یکی از جذاب‌ترین مضامین برای این نگارگران بوده است. به دلیل وجود لایه‌های مختلف معنایی در شاهنامه، شاهنامه‌نگاری نیز مواد خام بسیار ارزشمندی برای شناسایی نشانه‌ها و رمزگان در اختیار می‌گذارد. در واقع علم نشانه‌شناسی قابلیت شناسایی و بازقرائت مجدد این نگاره‌ها را جهت درک بیشتر این اثر برجسته بدست می‌دهد. با توجه به اهمیت شخصیت‌پردازی در داستان رستم و سهراب و طراحی شمایل متناسب با شخصیت و کاراکترهای برجسته در نگارگری، این تحقیق تلاش دارد تا مهم‌ترین شخصیت شاهنامه، یعنی رستم را در نگاره‌های دوره‌های مختلف مورد تحلیل نشانه‌شناسانه قرار دهد. از آن جهت که در روش نشانه‌شناسی پیرس، نشانه با جنبه‌ای سه سویه، در نظر گرفته شده و به نقش تفسیرگر و برداشت او « تفسیر» اهمیت داده شده، تعداد 15 نگاره از این بخش شاهنامه انتخاب شده و از دیدگاه این اندیشمند مورد تحلیل قرار گرفته شده است. این تحقیق به لحاظ هدف بنیادی از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و جهت گردآوری داده‌ها از روش میدانی و اسنادی استفاده شده است. در پایان پژوهش چنین به نظر می‌رسد که ارتباط با موضوع داستان و به تصویر کشیدن کاراکترها توسط نگارگران، از مسیرهای شنیدن داستان و دریافت پیام‌های زبانی ـ گفتاری، خواندن متن داستان از طریق پیام‌های زبانی- متنی و دیدن تصاویر از پیش موجود، شکل می‌گیرد و در نهایت با دخالت اندیشه و خلاقیت‌های فردی و به کارگیری عناصر بصری (اعم از متن و تصویر ) در قالب نگاره‌ها، انتقال به مخاطب امکان پذیر می‌شود. در مجموع، نگارگران برای معرفی و شناساندن رستم به مخاطب، از نشانه‌های با رابطه قراردادی در وجه نمادین و علت و معلولی در وجه نمایه‌ای، بیشتر بهره برده‌اند.
Majlesi A, Maghuly N. The Identification of Iconic Aspect of Rostam in Miniatures of Combat between Rostam and Sohrab. کیمیای هنر 2020; 8 (33) :93-112 URL: http://kimiahonar.ir/article-1-1739-fa.html
مجلسی امین، معقولی نادیا. شناسایی وجه شمایلی رستم در نگاره‌های رزم رستم و سهراب. کیمیای هنر. 1398; 8 (33) :93-112
