:: دوره 11، شماره 45 - ( زمستان 1401 ) ::
جلد 11 شماره 45 صفحات 48-35 برگشت به فهرست نسخه ها
چگونگی بازتعریف کمال الملک در مجله هنر و مردم دهه ۴۰ و ۵۰ و نسبت آن با جریان مدرنیزاسیون
علی‌اکبر جهانگرد ، محبوبه شیخی*
چکیده:   (790 مشاهده)
تأثیر کمالالملک بر هنر معاصر ایران، امروزه امری بدیهی قلمداد میشود. این تأثیر شروعی بر تغییر پارادایمهای حاکم بر نقاشی ایرانی بود. علیرغم جایگاه تأثیرگذار کمالالملک، بحث درباره این تأثیر و جایگاه او همیشه یکسان نبوده و شاید بتوان گفت کمتر هنرمندی در هنر معاصر ایران این میزان تفاوت در ارزیابی را از سر گذرانده است. مجله «هنر و مردم» بهعنوان یکی از نشریات پیشگام هنری ایران، با ساختاری دولتی و متأثر از شتابزدگی ناگزیر مدرنیزاسیون در دهه 40و50، یکی از نخستین نمونههایی است که به معرفی کمالالملک پرداخته است. در این متون به فراخور زمانه تعاریف متغیری از کمالالملک ارائه شده است. این پژوهش بر آن است تا با تحلیل چگونگی معرفی کمالالملک در مجله «هنر و مردم»، نسبت این معرفی را با تحولات نوگرایی مشخص نماید. ازاینرو که هدف بنیادی پژوهش، در راستای تحولات تاریخی زمانه مدنظر حاصل میشود، پژوهش پیشرو از روش تاریخی ـ تحلیلی با اتکا به کتب و مقالات با موضوع تاریخ معاصر ایران و آرشیو مجله، گردآوری شده است. نتایج نشان میدهد که معرفی کمالالملک در مقالات نشریه را میتوان در سه گروه طبقهبندی کرد: 1. شگفتیآفرین بودن آثار از جهت واقعنمایی و شباهت بهعکس، اما با برخی کمبودهای فنی، 2. آثار در حد کپی بوده و ضرورت روز جامعه مدرن توجه به هنرهای روز غرب است، 3. کمالالملک به تاریخ پیوسته و در زمان خود تحول آفریده که این تحول متناسب با شرایط روزگار او بوده است.
واژه‌های کلیدی: کمال‌الملک، محمد غفاری، نوگرایی، مدرنیزاسیون ایران، مجله هنر و مردم
متن کامل [PDF 415 kb]   (425 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/7/1 | پذیرش: 1401/11/6
فهرست منابع
1. آبراهامیان، یرواند. (1389)، تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشرنی.
2. آشتیانی، اسماعیل. (1342)، «شرح‌حال و تاریخ حیات کمال‌الملک»، مجله هنر و مردم 7(1)، صص 8-19.
3. آل‌احمد، جلال. (1384)، غربزدگی، تهران: جامه‌دران. (دسترسی در برنامه کتابخوان کتابراه)
4. بهنام‌شباهنگ، داراب؛ دهباشی، علی. (1366)، یادنامه کمال‌الملک، تهران: چکامه.
5. بینا. (1341)، «سخنی با شما درباره مجله‌ای به نام هنر و مردم»، مجله هنر و مردم1(1)، ص3.
6. بینا. (1354الف)، «کمال‌الملک، سنت‌شکن و سنت‌گذار»، مجله هنر و مردم 150(13)، صص63-67.
7. بینا. (1354ب)، «کمال‌الملک، سنت‌شکن و سنت‌گذار»، مجله هنر و مردم 151(13)، صص63-68.
8. بینا. (1354ج)، «کمال‌الملک، سنت‌شکن و سنت‌گذار»، مجله هنر و مردم 152(13)، صص62-66.
9. بینا. (1354د)، «کمال‌الملک، سنت‌شکن و سنت‌گذار»، مجله هنر و مردم 155(13)، صص47-52.
10. پاکباز، رویین. (1376)، «کمال‌الملک سنت‌شکن بزرگ» در کتاب کمال‌الملک هنرمند همیشه زنده، حمید باقرزاده.گردآورنده، تهران: اشکان.
11. پاکباز، رویین. (1390)، دایره المعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر.
12. تنظیفی، پریس. (1400)، تاریخ تحلیلی هنر معاصر ایران، تهران: نشرچاپخش.
13. جمالزاده، سید محمدعلی. (1344)، «کمال‌الملک»، مجله هنر و مردم 35(3)، صص 6-19.
14. رایف، دانیل، لیسی، استفن و فریدریک جی. فیکو. (1381)، تحلیل پیامهای رسانه‌ای تحلیل محتوای کمی در تحقیق، ترجمه مهدخت بروجردی علوی. تهران: سروش.
15. سیدصدر، سیدابوالقاسم. (1388)، دایره المعارف نقاشی، تهران: سیمای دانش.
16. صدیق، عیسی. (1349)، تاریخ فرهنگ ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
17. کسروی، احمد. (1363)، تاریخ مشروطه ایران، تهران: امیرکبیر.
18. کشمیرشکن، حمید. (1396)، کنکاشی در هنر معاصر ایران، تهران: نشر نظر.
19. گودار، یدا آ. (1387)، «نگارگری پس از دوره صفوی الف - بررسی تاریخی» در کتاب سیری در هنر ایران از دوران پیش‌ازتاریخ تا امروز، جلد پنجم، ترجمه پرویز مرزبان. صص2159-2162، تهران: شرکت انتشارات علمی‌فرهنگی.
20. مرکز اسناد و مدارک سازمان میراث‌فرهنگی. [بیتا]، http://www.ichodoc.ir/p-a/HISTORY.htm: تاریخ دسترسی 10/5/1401



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 45 - ( زمستان 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها