:: دوره 4، شماره 16 - ( پائیز 1394 ) ::
جلد 4 شماره 16 صفحات 75-57 برگشت به فهرست نسخه ها
نگاهی به آثار زدِ زیسلاو بکِسینسکی، در عالم دیستوپیا (با تأکید بر سبک سوررئالیسم و فانتاستیک رئالیسم)
جلال‌الدین سلطان کاشفی*
دانشگاه هنر تهران
چکیده:   (10539 مشاهده)

هدف از تگارش مقاله حاضر بررسی آثار زدِ زیسلاو بکِسینسکی، طراح، نقاش، عکاس، مجسمه‌ساز، حکاک و چاپگر لهستانی است که با تکیه بر ارزش‌های نمادین در حیطۀ فضایی الگِوریک (تمثیلی) و سمبلیک (رمزگونه) از یک سو، و با سود جستن از سبک سوررئالیسم (فراواقع‌گرایی) و فانتاستیک رئالیسم (واقعیت روح‌انگیز) از دیگر سو آثاری را به وجود می‌آورد که با نام دارک‌آرت (هنر سیاه) در عالم دیستو پیا  (مدینۀ فاسده و یا به عبارتی دیگر ویرانشهر) در تضاد با عالم اتوپیا (مدینۀ فاضله ویا به دیگر سخن آرمانشهر) به جهانیان و دوست داران هنر معرفی می‌گردد. لذا برای راه یافتن به کنه برداشت‌ها و مفاهیمی که وی در آثارش ارائه می‌کند ابتدا به سئوال اصلی این پژوهش پاسخ داده می‌شود که: به کارگیری سبک‌های مطروحه توسط بکِسینسکی برای مجسم نمودن روزگار تلخ و غیر انسانی حکومت ظالمانه وقت می‌باشد یا خلق چنین آثاری از سر بی‌توجهی به واقعیات زمانه و خیال‌پردازی‌های موهوم و رؤیایی - و غوطه‌ورشدن در فضای سوررئالیسم و فانتاستیک رئالیسمِ رواج یافته درغرب - است؟ سپس دربارۀ یافته‌ها و نتیحۀ حاصل آمده باید گفت: با واکاوی در آثار بکسینسکی چنین به نظر می‌رسد که او با بهره‌گیری از سبک‌های یاد شده و با سود جستن از تکنیک‌های گوناگون موفق به بیان و نمایش صحنه‌هایی می‌گردد که بی‌تردید در آن جوامع اروپایی به وقوع پیوسته و چه بسا با شکل‌گیری فرمانروایی‌های شدیدا مستبدانه، مردمان بسیاری را زیر شکنجه و عذاب - با قساوت بسیار - از بین برده‌اند. در واقع حکومت فاشیسمی (استبدادی و نژادپرستی) زمامداران وقت با به اسارت گرفتن یهودیان تبعیدی، زندانیان سیاسیِ لهستانی، اسرای جنگی شوروی، کولی‌های اروپایی و سایر اسرای جنگی متفقین سبب می‌شود تا بکسینسکی از اجرای صحنه‌های آبسترا کتیو (انتزاع گرایانه) و فرمالیسمی (صورت گرایانه) که در آغاز راه خود به آن مشغول بود سر باز زند و به تجسم فضایی کاملاً فیگوراتیو (شکلی، استعاری و مجازی) بپردازد که طبق نظر منتقدین آثارش با نام «هنر سیاه» یا «سوررئالیسمِ دیستوپیا» و یا طبق برداشت‌های شخصیش با نام «فانتاستیک رئالیسم» شهره می‌گردد.

روش تحقیق: توصیفی و تحلیلی است، گردآوری منابع کتابخانه‌ای وجست و جو در فضای اینترنتی می‌باشد.

واژه‌های کلیدی: الِگوریک و سمبلیک، سوررئالیسم و فانتاستیک رئالیسم، هنر سیاه، اتوپیا و دیستوپیا
متن کامل [PDF 4061 kb]   (13316 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/10/27 | پذیرش: 1394/10/27


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 4، شماره 16 - ( پائیز 1394 ) برگشت به فهرست نسخه ها