|
نظریه امر والای مندلسزون: مواجهه با برک و بنیان گذاری امر والای آلمانی
|
گلنار نریمانی*   |
|
|
|
چکیده: (4373 مشاهده) |
نوشتار حاضر به بررسی نظریه امر والای موزس مندلسزون، اندیشمند عقل‌گرای آلمانی می‌پردازد. اهمیت چنین متنی در آن است که اولاً پژوهش‌های چندانی درباره نظریه امر والای مندلسزون در زبان فارسی انجام نشده؛ ثانیاً در فلسفه قاره نیز اغلب یا به دیگر وجوه فلسفه مندلسزون پرداخته شده، یا اهمیت زیبایی‌شناسی امر والای‌اش زیر سایه اندیشمندانی مانند باومگارتن، کانت کمتر به چشم آمده است. بنابراین، اهداف اصلی پژوهش حاضر نخست، معرفی یکی از چهره‌های شاخص زیبایی‌شناسی آلمانی قرن هجدهم است؛ و سپس تحلیل نظریه امر والای او که هم در مقام پُلی میان نظریه‌های امر والا در زیبایی‌شناسی بریتانیایی و آلمانی عمل می‌کند، هم بر شکل‌گیری نظریه امر والای کانت تأثیر داشته و هم خود بداعتی دارد که آن را مستقلاً مبدّل به حوزه‌ای مهم برای پژوهش می‌سازد. پژوهش حاضر با روش متن محور و براساس متون اصلی مندلسزون درباره امر والا انجام شده است تا وجوه گوناگون این نظریه سنجیده شوند. از این رهگذر نتیجه گرفته‌ایم که گرچه مندلسزون تا حدی وامدار نظریه برک بود و آن را به جهان آلمانی معرفی کرد؛ به سبب پایبندی‌اش به عقل‌گراییِ وُلفی، خود نظریه‌ای بدیع را بسط داد که از یک سو مفهوم کمال و دیگر اصول اساسی زیبایی‌شناسی عقل‌گرایانه را حفظ می‌کند و از سوی دیگر عناصر نوی نظریه امر والای برک را، در چارچوب نظریه امر والای خود می‌آورد. بنابراین، در بخش نخست مقاله کلیات زیبایی‌شناسی مندلسزون را طرح کرده‌ایم و در بخش دوم با جزئیات بیش‌تر به بررسی وجوه گوناگون نظریه امر والای او با تکیه بر متون اصلی‌اش پرداخته‌ایم. |
|
| واژه‌های کلیدی: احساسات آمیخته، امر والا، زیبایی‌شناسی عقل‌گرایانه، مفهوم کمال |
|
|
متن کامل [PDF 312 kb]
(1141 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1398/8/6 | پذیرش: 1398/8/6
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
